Küresel Ticareti Sarsan Yeni Deniz Rotası Krizinde Kritik Gelişme
Kızıldeniz güzergahında yaşanan güvensizlik sebebiyle navlun maliyetleri rekor seviyelere ulaştı; uzmanlar küresel tedarik zincirinde fiyat artışlarının yıl sonuna kadar süreceği tahminini paylaştı.
15 Kasım 2025 Cumartesi 12:09
Bu hafta, uluslararası deniz taşımacılığı pazarında Kızıldeniz kaynaklı ciddi bir rota değişimi yaşandı. Yaşanan saldırılar nedeniyle birçok büyük denizcilik şirketi, Suez Kanalı yerine Ümit Burnu hattını kullanmaya başladı. Bu kararın, küresel navlun fiyatlarını yükselttiği, sektör raporlarına dayanarak tespit edildi.
Sigorta ve Yakıt Maliyetleri Tırmanıyor
Rota değişimleri, gemilerin kat ettiği mesafeyi ortalama iki hafta uzattı. Uzmanların analizine göre, bu durum sadece yakıt tüketimini artırmakla kalmadı, aynı zamanda taşıma sigortası primlerini de ciddi oranda yukarı çekti. Lojistik ve Tedarik Zinciri Derneği (LTZD) Başkanı Ahmet Yılmaz, "Gemi sigorta maliyetleri bazı güzergahlarda %40 oranında arttı. Bu ek maliyetler kaçınılmaz olarak tüketiciye yansıyacak." açıklamasını yaptı. Bu artışlar, özellikle Avrupa ve Asya arasındaki ticaretteki kâr marjlarını daraltıyor.
Gecikmeler Tedarik Zincirini Nasıl Etkiliyor?
Taşımacılık hatlarındaki gecikmeler, küresel tedarik zincirlerinde ciddi aksamalara yol açıyor. Teslimat sürelerinin uzaması, şirketlerin stok yönetimi stratejilerini zorluyor. Avrupa Ticaret Odası tarafından yapılan bir bildirimde, özellikle elektronik ve otomotiv sektöründeki parça tedarikinde büyük riskler bulunduğu belirtildi.
-
Ek Yakıt Tüketimi
-
Teslimat Süresinde Ortalama 14 Gün Uzama
-
Taşıma Sigortası Primlerinde %40 Artış
-
Limanlarda Artan Yük Yığılmaları
-
Navlun Fiyatlarının %200'e Yakın Yükselişi
Bu gecikmeler, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ'ler) operasyonel sermayesini zorluyor. Nakliye firmaları, güzergah değişikliğini tolere etmek için ek ücret talep ediyor.
Küresel Enflasyon Baskısı Artıyor
Navlun maliyetlerindeki bu keskin yükseliş, uluslararası raporlara göre küresel enflasyon üzerinde baskı oluşturuyor. Enerji ve gıda gibi temel ürünlerin ithalat maliyetleri, lojistik maliyetlerinin artmasıyla doğrudan yükseliyor. Londra Ekonomi Enstitüsü'nden Dr. Caner Kaya, "Eğer kriz altı aydan fazla sürerse, küresel enflasyon tahminleri en az yüzde 1 puan revize edilir." tahmininde bulundu. Şirketler, yüksek maliyetleri sürdürmek yerine fiyat artışına gitme eğilimi gösteriyor.
Büyük denizcilik şirketlerinin rota kararı, küresel tedarik zincirinin geleceği için belirleyici bir dönemeç oluşturdu. Bu maliyet artışları ne zaman stabilize olur?