Dul ve Yetim Aylığı Alanlar Dikkat: Kendi Maaşına Ek Çift Maaş Almanın 4 Teknik Şartı!
Türkiye'de milyonlarca kadın, vefat eden eşinden bağlanan Dul Aylığı alırken, aynı zamanda kendi sigortalı çalışması sonucu hak ettiği emekli maaşını da alabilir. Ancak bu çifte maaş hakkından yararlanmanın SGK mevzuatında yer alan 4 temel ve teknik şartı bulunmaktadır.
Sosyal Güvenlik sistemimizde ölüm aylığı (Dul ve Yetim) ile kendi emekli aylığını aynı anda almak mümkün olsa da, maaşların birleşmesinde bazı teknik kısıtlamalar bulunur. Maaşların birleşmesi durumunda kimden ne kadar miras kalacağı, kişinin kendi emeklilik statüsüne (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) ve vefat eden eşinin statüsüne göre farklılık gösterir. Bu hakkı doğru kullanmak, hane gelirini ikiye katlamanın en yasal yoludur.
Çifte Maaş Almanın 4 Temel Teknik Şartı (Statüye Göre Oranlar)
Dul aylığı (Eşten kalan maaş) ile kendi emekli maaşını aynı anda alırken şu teknik şartlara uyulur:
-
Vefat Eden Eş (SSK/Bağ-Kur): Kişi, vefat eden eşinin maaşını alırken, kendi çalışması sonucu emekli olursa, eşinin maaşının %50'sini alma hakkına sahiptir. Kendi maaşı ise tam olarak bağlanır.
-
Vefat Eden Eş (Emekli Sandığı 4C): Eğer vefat eden eş Emekli Sandığı (Devlet Memuru) ise ve sağ kalan eşin kendi çalışmasından dolayı emekli maaşı varsa, bu durumda kişi hem kendi maaşını hem de eşinin maaşını tam olarak alma hakkına sahip olur.
-
Kız Çocukları İçin Kısıtlama: Yetim kız çocukları, evlendiklerinde babalarından kalan yetim aylığı kesilir. Ancak yetim maaşı alan kız çocukları, kendi çalışmaları sonucu emekli olurlarsa maaşları kesilmez; dul maaşı gibi aynı anda iki maaşı alma hakkına sahip olurlar.
-
Hak Azalması (Çocuk Sayısı): Eğer hayatta kalan Dul eşin bakmakla yükümlü olduğu çocuğu yoksa %50 maaş alır; çocuğu varsa bu oran %75'e kadar çıkabilir. Ancak kişi kendi emekli maaşını almaya başladığında, çocuğun payı düşerek eşten kalan maaş oranı tekrar %50'ye dönebilir.
Çifte Maaş Hakkını Kullanmak İçin 5 Pratik Adım
Maaşlarınızın birleşmesi için SGK'ya başvuruda bulunurken izlenecek pratik adımlar:
-
SGK Bildirimi: Kendi emekli maaşınız onaylandıktan sonra, maaşlarınızın birleştirilmesi için SGK'ya yazılı bir dilekçe ile başvuruda bulunmanız gerekir. Otomatik birleşme olmaz.
-
Hizmet Birleştirme: Eğer eşinizin ve sizin farklı sigorta kollarınız varsa (Örn: Eş Bağ-Kur, siz SSK), SGK hizmet birleştirme yaparak haklarınızı tek bir dosyada toplar.
-
Maaş Kontrolü: Kendi maaşınız ve eşinizden kalan maaş bağlandıktan sonra, yasal oranların (Örn: %50 veya %75) doğru hesaplanıp hesaplanmadığını e-Devlet üzerinden kontrol edin.
-
Maaş Tercihi: Eğer vefat eden eşinizin maaşı (Örn: Emekli Sandığı) kendi maaşınızdan çok daha yüksekse, sadece eşinizin yüksek maaşını (veya tam tersini) tercih etme hakkınız bulunmaktadır.
-
Bankayı Ayırma: Maaşlarınız farklı SGK kollarından geldiği için, her iki maaşınızın farklı bankalara yatması promosyon ve banka işlemleri açısından daha avantajlı olabilir.
Kendi emekli maaşına ek olarak eşinden kalan maaşı almak, dul vatandaşlarımızın en önemli yasal hakkıdır. Maaş birleşimi ve oranları hakkında teknik detayları bilmek, hane gelirini ikiye katlama konusunda kritik öneme sahiptir.